Parmak emme alışkanlığı neredeyse bebeklerin tümünde gözlenmektedir. Bunun nedeni bebeklerin doğuştan güçlü bir emme refleksine sahip olmalarıdır. Parmak emme alışkanlığının bazen açlıktan kaynaklandığı düşünülse de aslında aralarında birebir bir ilişki yoktur. Parmak emme çocuğa rahatlama ve haz duyguları verir. Çocuk korktuğunda, uykusu geldiğinde parmak emmeye yönelebilir. Bazen bu yüzden parmaklarda incelme, kabarcık oluşumu gibi sorunlar oluşabilir.
Parmak emme alışkanlığı 3-4 yaşına kadar normal kabul edilir ve herhangi bir patolojiye sebep olmaz. Fakat sonrasında bu alışkanlık devam ediyorsa, çocuğu suçlamak veya cezalandırmak yerine konuyla ilgili destek almak düşünülebilir.
Tüm çabalara rağmen parmak emme alışkanlığı bıraktırılamadıysa, çocuk 6 yaşına geldiğinde mutlaka bir ortodonti uzmanı tarafından görülmelidir. Bu dönemde yapılan alışkanlık kırıcı apareyler sorunun çözümüne katkı sağlar.
Alışkanlık kırıcı apareyler çoğunlukla üst çeneye uygulanırlar. Damak ön bölgesinde kafes şeklinde bükümler içeren metal parçalar vardır. Apareylerin takıp çıkarılabilenleri ve sabit olanları vardır. Çocuk, tedavi konusunda isteksizse ya da bilinçsiz olarak bu davranışı sergiliyorsa sabit olan aparey tercihi daha doğru olabilir. Takıp çıkarılabilenler çocuk kontrolünde olduğu için sorun yaratabilir.
Parmak emme alışkanlığı, üst çeneye, damak kubbesine ve yumuşak dokuya basınç uygular. Bunun sonucunda, üst çene daralır ve üst dişler öne doğru itilir. Alt çene ve dişler ise geriye itilir. Tüm bunların sonucunda dişlerin kapanışında üst dişler ve alt dişler arasında boşluk oluşur. Bu durumdan konuşma, çiğneme ve ısırma gibi fonksiyonlar etkilendiği gibi estetik açıdan da sorunlar meydana gelebilir. Problemin şiddeti fazla ve tedavi edilmez ise ortodontik tedavi ya da cerrahi tedavilere ve konuşma terapilerine gereksinim duyulabilir.
Parmak Emme Alışkanlığı Nasıl Bıraktırılabilir?
Parmak emme alışkanlığı 4 yaşına kadar normal kabul edilir ve çocuğu bu yaş öncesinde zorlamak doğru değildir. Ebeveynler 4 yaş sonrasında ise farklı yöntemler kullanarak çocuklarını bu alışkanlıktan kurtarabilirler.
Parmak emme alışkanlığından kurtulabilmenin en öncelikli yolu, çocuğun ikna olmasından geçer. Çocuğa parmak emmenin zararları ve oluşturacağı hasarlar detaylıca anlatılmalıdır. Bu süreçte ona bir yetişkinmiş gibi davranmalısınız. Böylece kendi kendisinin bunun gerekliliğine inanması sağlanabilir.
Çocuk parmaklarını ağzına götürdüğünde, parmağını bırakması hatırlatılmalı ya da dikkatini farklı bir yöne vermesi sağlanabilir. Bilinçsiz bir şekilde parmak emmeye yöneliyorsa, öncelikle bu bilinci oluşturmaya çalışın.
Konu hakkında yapılan çalışmalar, 6 ayını geçmiş bebeklerin ek gıdaya geçtikleri dönemde normal ağız fonksiyonlarına yönelmeleri ile parmak emme alışkanlığını daha kolay bırakabildiklerini göstermektedir.
Çocuğun bir diş hekimine götürülmesi de fayda sağlayabilir. Parmak emme alışkanlığının dişlerine ve çenelerine verdiği zarar konusunda konuşulması çocuğun alışkanlığı terk etmesini sağlayabilir. Aynı zamanda bununla ilgili neler yapılabileceği öğrenilmiş olur.
