Pekiştirme Tedavisi

Ortodonti Uzmanı Diş Hekimi Merve Özkan’ın anlatımıyla.

Ortodonti tedavileri ortalama olarak 1-3 yıl sürer. Tedavi bitip dişler düzeldikten hemen sonra, etrafındaki yapılar henüz konumuna uyum sağlayamamış olur. Kemik dokusu olgunlaşmamıştır. Bu sebeple apareyler hemen çıkarılırsa dişler eskiye dönebilir.

Dişlerin yeni konumlarında bozulmadan kalmaları ve bu konumlarını korumaları en az dişlerin düzelmesi kadar önemlidir. Düzelmiş dişleri yerlerinde tutmak için bazı uygulamalara gereksinim vardır. Ortodontik tedavinin bu son aşamasında yapılan uygulamaların tümüne pekiştirme tedavisi denir.

Bazen yıllarca süren diş teli tedavisi hastalara güzel bir gülümseme sunar. Hem vakit hem nakit harcanarak elde edilen bu gülüşün muhafaza edilmesi oldukça önemlidir. Kimse bu çabanın heba olmasını istemez. Bu sebeple, hastaların onlara özel hazırlanan pekiştirme apareylerini doktorlarının talimatlarına uygun olarak kullanmaları gerekir.

Diş Teli Sonrasında Pekiştirme

Ortodontik tedavi sonrasında dişler eski konumlarına dönme eğilimi gösterirler. Bunu önlemek adına, pekiştirme yöntemleri ile dişler düzeltilen konumlarında tutulmalıdır. Bunun için hareketli ya da sabit pekiştirme aygıtları kullanılabilir. Literatürlerde %30’a kadar geri dönüş olduğu kabul edilmiştir.

Diş telleri ile dişler fizyolojik kuvvetlerle ağızda bulundukları yerlerinden hareket ettirilip, istenen estetik konumlarına getirilir. Ağız içi doğal kuvvet dengesi bozulmuş olur. Bu sebeple çene, dil, dudak, yanak ve çiğneme kuvvetlerinin hepsi dişlere basınç uygular. Dişler basıncın dengelendiği yerlere dizilebilirse, basınç nispeten azalır. Ortodontik tedavi sürecinde dişlerin konumu değiştirildiği, ancak diğer kas ve iskeletsel konum değiştirilemediği için kuvvet dengesine fazla etki edilemez. Bu nedenle tedavi sonrasında pekiştirmenin mutlaka yapılması gerekir.

Pekiştirme Çeşitleri

Ortodonti tedavi sonucu dişlerin konumu bir takım uygulamalarla tutulamaz ise, tedavi geriye dönebilir. Pekiştirme tedavisi olarak adlandırılan bu uygulamalar aşağıda özetlenmiştir.

Hawley plak: Hastadan ağız içi ölçü alınarak hazırlanan, tel ve akrilik unsurlara sahip takılıp çıkarılabilen hareketli apereylerdir. Kullanımı oldukça basit ve alışması kolay bir apareydir. İlk birkaç gün konuşmanız etkilenebilir. Çok kısa bir sürede bu durumun düzeleceğini ve geçici olduğunu bilmenizde fayda var. Bu yüzden kullanmaktan asla vazgeçmemelisiniz. En büyük dezavantajı dişlerin görünen yüzeyinde ince bir tel geçişinin olmasıdır. Estetik sebeplerle son zamanlarda kullanımı azalmıştır.

Şeffaf plak (Essix plak): Şeffaf plastik materyalden kişiye özel hazırlanan, rahatlıkla takılıp çıkarılabilen pekiştirme apareyidir. Tüm dişleri sarması, yeni diş konumlarının tüm yönlerde korunmasını sağlar. Kullanımı kolay ve rahattır. Neredeyse görünmez olması kişinin en yakınlarının bile farkında olmamasını sağlar. Tel ve braketlerle geçen uzun bir süreçten sonra, bu özelliği hasta motivasyonunu oldukça arttırır.

Retainer teli: Pekiştirme tedavisinin sabit ve kalıcı olan çeşididir. Çoğunlukla alt dişlerin dil tarafına, köpek dişleri arasına ince bir telin dolgu maddesi ile yapıştırılması şeklinde uygulanır. Tel bazen ağız içerisinde bazen de laboratuvar ortamında hazırlanır. Bu doktorunuzun seçimine göre değişir. Retainer teli, kesici dişler ve köpek dişlerin yeni konumlarını korumasını sağlar. Gerekli görülürse üst ön dişler arkasına da uygulanabilir.

Sabit olması dişlerin zaten zor temizlenen dil tarafı bölgelerinin temizliğini bir miktar daha zorlaştırmasına sebep olur. Bu bölgelerde diş taşı oluşumuna zemin hazırlar. Diş fırçalama sırasında bu durum akılda tutulup, daha özenli olunmalıdır. Dezavantajlarına rağmen dişlerin yeni konumunu korumasındaki başarısı ve tamamen görünmez olması sıklıkla uygulanan bir yöntem olmasını sağlamıştır. Ayrıca, telin kopması ya da yapıştırıcının çıkması gibi durumlarda vakit kaybetmeden doktorunuza başvurmanız gerektiğini de unutmayın.

Pekiştirme Tedavisi Süresi

Sabit pekiştirme yöntemi olan retainer teli uygulaması uzun yıllar kalabilir. Hasta da bu telleri kısa bir süre içerisinde kendinden bir parçaymış gibi gördüğünden bu durumdan rahatsızlık duymaz. Böylece geri dönüş minimuma iner. Hareketli apareyler ise kullanım sıklıkları azaltılarak daha kısa vadede kullanılırlar.

Pekiştirme tedavisi süresi, hastanın ortodontik probleminin şiddetine, yaşına, doktorun tecrübesine, uygulanan tedavi yöntemine, aktif tedavi süresine, ulaşılan sonuca ve pekiştirme için seçilen yönteme bağlı olan birçok faktörden etkilenir. Bu sebeple pekiştirmenin süresi uzman hekim tarafından kişiye özel olarak belirlenir.

Pekiştirme Tedavisi Fiyatları

Pekiştirme tedavisi, ortodontik tedavinin bir devamı ve parçasıdır. Bu yüzden ekstra bir ücret talebi ile karşılaşmazsınız. Tedavinin başında doktorunuzla anlaştığınız ücret ne ise onu vermeniz yeterlidir. Tabi eğer pekiştirme apareyinizde sizden kaynaklı bir sıkıntı oluştuysa veya plaklarınızı kaybettiyseniz yeni bir ücret istenmesi doğaldır.